RİSK ANALİZİ
Risk analizi çalışmaları tehlike potansiyeli bulunan maddelerle ilgili her türlü bilimsel bilginin düzenlenmesi ve analiz edilmesine yönelik sistematik bir yaklaşımdır.
Risk değerlendirme çalışmaları ile;
* Tehlikelerin sınıflandırılması,
* Risklerin belirlenmesi,
* Risklerin Derecelendirilmesi,
* Kabul edilebilir sınırlara çekilmesi,hedeflenmektedir.
RİSK DEĞERLENDİRME FALİYETLERİNİN FAYDALARI:
* İşyerinin yazılı prosedür ve politikalarının oluşmasını ya da olgunlaşmasını sağlar.
* İşyeri yönetiminin ve çalışanlarının İSG konularında bilgi sahibi olmalarını ve katılımını sağlar.
* Risk analizi prosesinden alınan ilk sonuçlar ile organizasyon ya da işletmedeki olası tehlikeler ve alınacak tedbirler belirlenir.
* İşletme, organizasyon ya da kurumdaki risklerin büyüklüğünün hesaplamasına ve riskin tolere edilebilir olup olmadığına karar verilmesini sağlar.
* İşyerinde yanlış güvenlik tedbirleri alınmış olabilir, ya da insanlarda yanlış güvenlik bilinci oluşmuş olabilir, tüm bu tedbirlerin ve güvenlik bilincinin gözden geçirilmesini sağlar.
* İşyerinde yasal yükümlülükler ve İSG politikası çerçevesinde tahammül edilebilir düzeye indirilmiş risk ile çalışılmasını sağlar.
* İşyerindeki gerekli düzeltici ve önleyici faaliyetlerin gerçekleştirilmesini sağlayacak verilerin kaydedilmesini, sonuçların izlenmesini ve ölçülmesini sağlanır.
ARMA gözetiminde gerçekleştirilen Risk Analizi çalışmaları sonucunda Tehlike ve Risk Değerlendirmesi Eğitimi ile orta ve üst düzey yöneticilere risk analizi çalışmalarının işletmede uygulaması ve “Risk analizi nasıl yapılır?” hakkında bilgi aktarılmaktadır.
İşletmenizde risk analizi çalışmaları tamamen OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi şartları kapsamında hazırlanmaktadır. Bu nedenle OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemini bünyesinde kurmak ve uygulamak isteyen firmalar için çok büyük bir avantaj sağlayacaktır.
RİSK ANALİZİ ÖRNEĞİ
İŞYERLERİNDEKİ GENEL RİSKLER
*Tehlikeli bölgede çalışan personel harici giriş-çıkış kontrolunun sağlanması,
*Kişisel koruyucu ekipmanların uygunluğu,
*Mekanik ve Elektrikli ekipmanların uygunluğu,
*Tehlikeli Bölgelerde girişi statik yük boşalması,
*Üretim atıklarının izlenmesi,
*Tehlikeli Bölgelerde ısı, nem ,havalandırmanın kontrolu ,
*Taşımada kullanılan ekipmanların uygunluğu,
*Bakım,onarım ekipmanların uygunluğu ,
*Bakım, onarım öncesi ve sonrası alınan tedbirlerin uygunluğu ,
*İşin durdurulması (kısmen veya tamamen),
*Patlayıcı maddelerin temizlenmesi,
*Yetkili birim amirinden onay alınması (sorumlu teknik eleman) ,
*Kritik noktalardaki malzemelerin bulundurulması uygulamaları ,
*Olabilecek yangın vb. tehlike için hazırlık ve personelin eğitimleri,
*İş saatleri harici bu gibi yerlerin kilitlenmesi ve 24 saat koruma sisteminin uygunluğu,
*Aydınlatmanın uygunluğu ,
*Güvenlik işaretlerinin uygunluğu,
*Test güvenliği gaz sızdırmazlık vb güvenlik sistemlerinin uygunluğu ,
*Uygulama işlemleri konusunda prosedür , talimatlar vb dökümanların uygunluğu
*(Patlamadan koruma dökümanlarının yeterliliği ) ,
* lk yardım ve kurtarma eğitimleri,
*Sağlık ile ilgili techizat yeterliliği ,
*Tehlike anında ulaşılabilecek iletişim bilgileri ve yeterliliği,
*Mekanik / Elektronik alarm cihazlarının kontrolü,
*Yangın söndürme cihazları kontrolü,Hidrant kontrolü,Eğitimler,
*Yıldırıma karşı korunma tedbirleri
***RİSK ANALİZİNİN GÜNCELLİĞİ
Yapılmış risk değerlendirmesinin güncellenmesi tehlike sınıfına göre; çok tehlikeli iş yerlerinde en geç 2 yılda bir, tehlikeli sınıfta yer alan iş yerleri 4 yılda bir ve az tehlikeli sınıfta yer alan iş yerleri en geç 6 yılda bir risk analizi yaptırmak zorundadır. Bununla birlikte;
a)İşyerinin taşınması veya binalarda değişiklik yapılması.
b)İşyerinde uygulanan teknoloji, kullanılan madde ve ekipmanlarda değişiklikler meydana gelmesi.
Halinde daha önce yapılan risk analizi geçersiz sayılır ve yenilenmesi gerekir.
***RİSK ANALİZİ YAPILIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
*Belirli risklerden etkilenecek çalışanların durumu,
*Kullanılacak iş ekipmanı ile kimyasal madde ve müstahzarların seçimi,
*İş yeri tertip ve düzeni,
*Özel politika gerektiren gruplar ile kadın çalışanların durumu,
*Risk analizi sonucunda işveren üretim faaliyetleri devam ederken çalışma ortamında alınması gereken önlemleri ve bu önemlerin yetersiz kaldığı noktalarda risk ile uygun özelliklere sahip kişisel koruyucu donanımların seçilmesi ve kullanımı,
*Risk analizi sonucu tespit edilen tehlikelere karşı alınacak önlemlerin korunma düzeyini yükseltmek ve işyeri idari yapılanasının her kademesinde uygulanabilir nitelikte olmasını sağlamalı,
*İşveren, çalışma ortamı ve çalışanların maruz kaldığı risklerin belirlenmesine yönelik gerekli kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmaların yapılmasını sağlamalıdır.
***RİSK ANALİZİNİ KİMLER YAPTIRMALIDIR?
En az 1 (bir) personel çalıştıran işletmeler yaptırmakla yükümlüdür. Personel çalıştırmayıp işverenin kendisinin çalıştırdığı işletmeler yükümlülük dışındadır.
Risk Analizleri her halukarda 01.01.2013 tarihi itibarı ile yaptırılmış olmalıdır. İşletmeler bu konuya dikkat etmelidir.
***RİSK SINIFI NEYE GÖRE BELİRLENİR?
Öncelikle hangi tehlike kodunda bulunduğunuz tespit ediliyor. En kolay yöntemi muhasebeciden SGK Nace kodunu öğrenmek. Bu Nace koduyla İSG Genel Müdürlüğü Risk Sınıfları Tebliğ Sınıfları Listesinden tehlikeli, çok tehlikeli ya da az tehlikeli olduğunuzu bulmak.
Risk sınıfının belirlenmesi, İş Sağlığı Ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği’ne uygun olmalıdır.
***RİSK ANALİZİNDE DEVLET KATKISI VARMIDIR?
Kamu hariç 10’dan az çalışanı olan çok tehlikeli ve tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinin iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yerine getirilmesinde, Bakanlık maddi destekte bulunacaktır.10’dan az çalışanı bulunan, az tehlikeli sınıftaki işyerlerinin bu destekten yararlanmasına ise Bakanlar Kurulu karar verecektir. Bu desteğin uygulanmasında Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtları esas alınacaktır.
Sigortasız personel çalıştırdığı tespit edilen işyerlerinden, yapılan destek yasal faizi ile birlikte geri alınacak ve bu destekten bu işyerleri 3 yıl süre ile men edilecektir.
***RİSK ANALİZİ YAPTIRMAZSAM NE OLUR?
Yayımlanan 6331 sayılı kanun ve ilgili yönetmelikler ile işverenlere İş Sağlığı ve Güvenliği önlemlerinin alınması konusunda önemli sorumluluklar yüklemekte ve aksi durumunda yükümlülüğünü yerine getirmeyen işyerlerinin her bir işlem için 1.000 TL ile 80.000 TL arasında para cezası yaptırımı öngörmektedir. Yaptırılmayan risk analizleri için ve zorunluluk halinin başlamasından itibaren yaptırmadığı her ay için ceza kesilmeye devam edilecektir.
***RİSK ANALİZİNDE İDARİ YAPTIRIMLAR NELERDİR?
6331 sayılı İSG Kanununda işyerlerindeki çalışma hayatının teftişinde, iş sağlığı ve güvenliği koşullarının iyileştirilmesi için iş müfettişleri görev alacaktır. Kanuna aykırılığın tespiti durumunda, idari para cezaları daha caydırıcı halde uygulanacaktır. İşveren, iş güvenliği uzmanı veya işyeri hekimi görevlendirmediğinde her bir kişi için 5.000 lira ceza ödeyecektir. Aykırılığın devam ettiği her ay için de aynı miktar uygulanacaktır. Risk değerlendirmesi yapmayan işverene 3.000 lira, aykırılığın devam ettiği her ay için 4.500 lira idari para cezası uygulanacaktır. İşverenin iş kazası veya meslek hastalığını SGK’ya bildirmemesinin cezası da 2.000 lira olacaktır. Büyük kaza önleme politika belgesi hazırlamayan işverene 50.000 lira idari para cezası verilecektir.
***6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE ĞÜVENLİĞİ KANUNUNA GÖRE İŞVERENİN SORUMLULUKLARI
*İş Sağlığı ve Güvenliği koşullarını iyileştirme ve bunun sürekliliğini sağlama,
*Çalışanın sağlık ve güvenlik önünden işe uygunluğunu dikkate alma,
*Risk değerlendirme raporlarını göz önünde bulundurarak genel bir önleme politikası geliştirme, mesleki risklerin önlenmesi için, eğitim ve bilgi verilmesi dahil her türlü tedbiri alma,
*Çalışma ortamında gerekli kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmaları yaptırma,
*İzleme, denetleme ve uygunsuzlukları giderme,
*Çalışanların hayati tehlike bulunan yerlere girmemesi için gerekli tedbirleri alma,
*Aynı çalışma alanının birden fazla işveren paylaşması durumunda koordinasyon sağlama.
***6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE ĞÜVENLİĞİ KANUNUNA GÖRE İŞÇİNİN SORUMLULUKLARI
*Sayı sınırı olmaksızın iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinden yararlanma,
*İşyerlerindeki iş sağlığı ve güvenliği çalışmaları ile ilgili görüş verme ve aktif katılım sağlayabilme,
*Ciddi ve yakın tehlike ile karşı karşıya kalması durumunda, gerekli tedbirler alınıncaya kadar çalışmaktan kaçınma,
*İş sağlığı ve güvenliği konularında eğitim alıp bilgilenme,
*İş sağlığı ve güvenliği konularında temsil edilme,
*Kendisinin ve çalışma arkadaşlarının sağlık ve güvenliklerini tehlikeye düşürmeme,
*Kendilerine verilen üretim ve korumayla ilgili tüm araç ve donanımları doğru kullanma.
***İŞ SAĞLIĞI VE ĞÜVENLİĞİ KANUNU KİMLERİ KAPSAR?
Kamu ve özel sektörde çalışan herkes, çırak ve stajyerler dahil kanundan yararlanabilmektedir. Kişinin bulunduğu işyerindeki çalışan sayısı ve işyeri türü kanundan yararlanmasına engel olmayacaktır. Her çalışan, iş Sağlığı ve güvenliği ile ilgili uygulamalardan faydalanacak ve bütün işyerlerinde sağlıklı ve güvenli çalışma ortamları oluşturulacaktır.
ARMA DANIŞMANLIK VE EĞİTİM ,FİRMANIZIN RİSK ANALİZİNDE gereken çalışmayı titizlikle yürütecektir.